Zəfəran min illərdir istifadə edilən və sağlamlıq üçün çoxlu faydaları olan qiymətli ədviyyatdır. Xüsusilə görmə qabiliyyətini yaxşılaşdırmaq və yaddaşı gücləndirməkdə əhəmiyyətli təsirləri olan zəfəran, tərkibindəki antioksidanlarla da göz sağlamlığını dəstəkləyir. Zəfəranın sağlamlığa təsirləri və nəzərə alınmalı məqamlar buradadır.
Zəfəran göz sağlamlığına müsbət təsir göstərir. Tərkibindəki krosin maddəsi tor qişada aşınmanın qarşısını alaraq göz sağlamlığını qoruyur. Bundan əlavə, zəfəranın tərkibindəki karotenoidlər yaşla meydana gələn makula zədələnməsinin qarşısını alaraq görmə qabiliyyətini yaxşılaşdırır.
Elmi araşdırmalar zəfəranın görmə qabiliyyətini yaxşılaşdıran təsirini təsdiqləyir. Bununla belə, mütəxəssislər vurğulayırlar ki, zəfəranın hər müalicə üsulu kimi balanslı və nəzarətli şəkildə istehlak edilməsi lazımdır.
İBN-İ SİNA VƏ ZƏFƏRANIN FAYDALARI
Təbabətin qabaqcıl adlarından olan İbn Sina zəfərandan həm dərman, həm də ədviyyat kimi istifadə etmişdir. “Əl-Qanun fi’t-Tıbb” adlı əsərində zəfəranın sakitləşdirici təsirə malik olduğu deyilir.
Onun həzm və ağrı kəsici xüsusiyyətlərindən danışdı; O, xüsusilə göz xəstəlikləri, depressiya və ürək sağlamlığına faydalarına diqqət çəkib. O, həmçinin zəfəranın yaddaşı gücləndirdiyini və əhval-ruhiyyəni yaxşılaşdırdığını, buna görə də bir çox müalicəvi qarışıqlara zəfəran əlavə etdiyini bildirib. Bu gün aparılan elmi araşdırmalar İbn Sinanın bu fikirlərini böyük ölçüdə təsdiq edir.
BÖYRƏK XƏSTƏLƏRİ ÜÇÜN XƏBƏRDARLIQ
Zəfəran güclü təsiri olan ədviyyatdır və düzgün istifadə edilmədikdə sağlamlıq problemlərinə səbəb ola bilər. Zəfəran xüsusilə böyrək xəstəliyi olan insanlara tövsiyə edilmir. Bundan əlavə, qan durulaşdırıcı təsiri səbəbiylə menstruasiya dövründə qadınlar üçün risk ola bilər. Ona görə də zəfərandan istifadə etməzdən əvvəl mütəxəssis məsləhəti almaq vacibdir.
ZƏFƏRAN YADDAŞI TƏKMİLLƏŞDİRİR
Zəfəran tərkibindəki antioksidantlar sayəsində öyrənmə və yaddaş funksiyalarına müsbət təsir göstərir. Bu xüsusiyyət inkişaf çağında uşaq və gənclərin öyrənmə bacarıqlarını artırır. Memorial.com.tr xəbər verir ki, zəfəran beyin funksiyalarını dəstəkləyərək yaddaşı gücləndirir.
ZƏFƏRANIN YETİŞDİRİLMƏSİ VƏ ONUN ÇƏTİNLİKLƏRİ
Zəfəran Crocus sativus adlı bitkinin çiçəklərindən əldə edilən ədviyyatdır. Bu bitki ümumiyyətlə mülayim və quraq iqlimlərdə, xüsusilə İran, Hindistan, İspaniya, Mərakeş və Türkiyə kimi ölkələrdə bitir. Zəfəran yetişdirmək çətindir və çiçəklər yalnız payızda çiçək açır. Çiçəklərin içindəki qırmızı ləkələr (iplər) səhər tezdən çox diqqətlə əl ilə yığılır. Bu proses kifayət qədər zəhmətli olduğundan zəfəran istehsalı məhduddur.
ZƏFƏRAN NİYƏ BAHALIDIR
Zəfəranın qiymətinin baha olması onun əldə edilməsində yaranan çətinliklərlə bağlıdır. Bir kiloqram saf zəfəran əldə etmək üçün təxminən 150.000 – 200.000 çiçək lazımdır. Bundan əlavə, zəfəranın xarab olmasının qarşısını almaq və keyfiyyətini qorumaq üçün xüsusi qurutma və saxlama texnikasına ehtiyac var. Bütün bu proseslər zəfəranın qiymətini artırır. Zəfəran həm qida, həm əczaçılıq, həm də kosmetika sənayesində yüksək tələbat olan ədviyyatdır, lakin istehsal çətinlikləri səbəbindən onun miqdarı məhduddur.