76 Tramp aprelin 2-ni “Amerika Ticarət Azadlığı Günü” elan edib, lakin tariflərin hansı ölkələrə və məhsullara tətbiq ediləcəyi bəlli deyil. İqtisadçılar planın mürəkkəbliyini qeyd edərkən, bazarlar optimist reaksiya verdi. Yenə də ABŞ fond bazarı Trampın ticarət hərəkətlərinin yaratdığı şokdan hələ də çıxa bilməyib.
ABŞ prezidenti Donald Tramp aprelin 2-də ticarət müharibəsini daha da qızışdıracaq yeni ticarət siyasətini açıqlayacağını açıqlayıb. Sosial media platforması Truth Social-da açıqlama verən Tramp, “2 aprel ABŞ-ın qurtuluş günü olacaq!” ifadəsini işlətdi.
Tramp aprelin 2-də açıqlayacağı tariflərə hansı ölkələrin və məhsulların daxil olacağı ilə bağlı dəqiq bir açıqlama verməyib.
Ağ Evdə çıxış edən Tramp aprelin 2-ni “vacib bir gün” kimi təsvir etsə də, tariflərdə çeviklik mesajı verdi. “Bir çox ölkəyə istisnalar verə bilərəm” deyən Tramp, planının qarşılıqlılığa əsaslandığını, lakin “bəlkə daha da mehriban ola bilərik” dedi və bəzi tariflərin qarşılıqlı olmaya biləcəyini söylədi.
BİR ŞEY OLACAQ, AMMA NƏ?
Forbes-ə danışan iqtisadçıların fikrincə, məhsul-məhsul və ölkə-ölkə əsasında hesablanan qarşılıqlı tariflər üçün təxminən 2,5 milyon fərqli tarif müəyyən edilməlidir. UBS iqtisadçıları belə bir mürəkkəb sistemin bir həftə ərzində işə salınmasının çətin olduğunu bildiriblər.
İqtisadçıların qiymətləndirməsi belə olub ki, “deyəsən nəsə baş verəcək, amma bunun nə olacağı barədə dəqiq bir fikir yoxdur”. Bu qeyri-müəyyənliyə baxmayaraq, bazar ertəsi bazarlar yüksəldi.
S&P 500 indeksi demək olar ki, 2 faiz yüksələrək martın 7-dən bəri ən yüksək səviyyəyə çatıb. Bahalaşma, yeni tariflərdən ən çox zərər görəcəyi gözlənilən süni intellekt çipləri istehsal edən Tesla və Nvidia kimi şirkətlərin səhmləri ilə bağlı olub.
Məlumdur ki, bu şirkətlər daha əvvəl Tramp administrasiyasına tariflərin Amerika şirkətlərinin xaricdəki fəaliyyətini yavaşlatacağı ilə bağlı xəbərdarlıq ediblər.
ABŞ-ın fond bazarı hələ də bərpa olunmayıb
Tesla-nın baş direktoru İlon Maskın Trampa yaxınlığı bu tənqidləri daha da diqqətəlayiq edir. Bazar ertəsi bərpasına baxmayaraq, birja hələ də Trampın ticarət siyasətini dəyişdirməsindən sonra yaşadığı enişdən əziyyət çəkir.
S&P 500 indeksi fevralın 19-da müəyyən edilmiş rekord həddən 6 faiz aşağı ticarət edir. Tramp bundan əvvəl polad və alüminiuma 25 faiz, Çin mallarına isə əlavə 20 faiz rüsum tətbiq etmişdi.
İqtisadçılar bu tariflərin ən böyük təsirinin inflyasiya olacağını düşünürlər. Çünki idxalçılar bu əlavə xərcləri qısa müddətdə istehlakçıya ötürəcəklər.
