Maddələr mübadiləsinin nə olduğu və metabolizmin sürətini necə artıracağınızla maraqlanırsınızsa, oxumağa davam edin. Niyə maddələr mübadiləsi yavaşlayır? Hamının metabolizmi eynidirmi? Sürətli metabolizmə sahib olmaq üçün nə lazımdır? Metabolizm, qidaları enerjiyə çevirən bədən hüceyrələrində baş verən kimyəvi reaksiyalardır. Hərəkətdən tutmuş düşünməyə, böyüməyə qədər hər şeyi etmək üçün bədənimiz bu enerjiyə ehtiyac duyur. Bədəndəki xüsusi zülallar maddələr mübadiləsinin kimyəvi reaksiyalarını idarə edir.
Metabolizm nədir?
Yavaş maddələr mübadiləsinin simptomları
Metabolizmi sürətləndirmək üsulları hansılardır?
1.Daimi yeyin
2.Kifayət qədər kalori əldə edin
3. Yaşıl çay içmək
4. Güc əsaslı məşq edin
5. Kifayət qədər su istehlak edin
6. Stressi azaldın
7. Yüksək intensivlikli məşq (HIIT)
8. yatmaq
9. B vitamini qəbul edin
Yekun olaraq
Metabolizm nədir?
Metabolizm bədəninizin yediyiniz və içdiyinizi enerjiyə çevirdiyi prosesdir. Bu mürəkkəb proses zamanı qida və içkilərdən alınan kalorilər oksigenlə birləşərək orqanizminizin işləməsi üçün lazım olan enerjini sərbəst buraxır.
Bədəniniz qida və içkilərdəki karbohidratları, yağları və zülalları parçalayır və bunları gündəlik funksiyalar üçün enerjiyə çevirir, məsələn:
• Maddələr mübadiləsinin sürəti tənəffüsdən təsirlənir.
• Qidanın həzmi maddələr mübadiləsinin sürətini təyin edir.
• Qan dövranı maddələr mübadiləsinin sürətini artırır.
• Metabolizm hüceyrələri bərpa etmək üçün enerji sərf edir.
Metabolik sürətiniz bədəninizin bu funksiyaları yerinə yetirmək üçün gündə istifadə etdiyi enerji miqdarıdır. Enerji kilojoulla ölçülür.
Hər kəs qidalanma və həyat tərzinin maddələr mübadiləsinə çox təsir etdiyini bilir. Metabolizm əslində insanın bədəninin enerji əldə etmək üçün kalori sərf etməsidir. Maddələr mübadiləsinin sürəti yaşınızdan, cinsinizdən, bədəninizdəki yağ və əzələ kütləsindən, fəaliyyət səviyyənizdən və bəzi genetik faktorlardan asılıdır. Bu amillərdən yalnız genetika dəyişdirilə bilməz. Hər bir digər amil tamamilə fərdi asılıdır. Bədənin kalori yandırma sürətini, yəni maddələr mübadiləsi sürətini sadə və kiçik dəyişikliklərlə artıra bilərsiniz.
Yavaş maddələr mübadiləsinin simptomları
Metabolizm, bədənimizin enerji istehsal etmək və istehlak etmək üçün həyata keçirdiyi kompleks kimyəvi reaksiyalardır. Maddələr mübadiləsinin yavaşlaması, çəki artımı kimi bir çox sağlamlıq probleminə səbəb ola bilər. Yavaş metabolizmin simptomlarına aşağıdakılar daxildir:
• sürətli çəki artımı
• Gərgin idmana baxmayaraq arıqlaya bilməmək
• Heç bir şey yemədən belə kökəlmək
• Bədənin yeni hissələrində yağ yığılması
• Yeni nahiyələrdə selülit görünür
• Saç tökülməsi
• Quru və çatlamış dabanlar
Bu simptomlardan xəbərdar olmaq, metabolizm sürətinizi artırmaq üçün addımlar atmağa kömək edə bilər. Maddələr mübadiləsini sürətləndirmək üçün edə biləcəyiniz şeylər arasında müntəzəm məşq etmək, kifayət qədər su içmək, sağlam və balanslı pəhriz yemək, yuxu rejiminizi qorumaq və stressi azaltmaq daxildir. Maddələr mübadiləsini artırmağa kömək edən ədviyyatlar, yaşıl çay və bəzi əlavələr də var.
Metabolizmi sürətləndirmək üsulları hansılardır?
Metabolizmi sürətləndirən şeylər hansılardır? Siyahımızla sürətli metabolizm üçün tövsiyələrimizi kəşf edin. Metabolizm bədəninizin bütün hüceyrələrində baş verən bir sıra kimyəvi reaksiyaların cəmidir. Bu reaksiyalar enerji istehsal etmək, hüceyrələri yeniləmək və digər funksiyaları yerinə yetirmək üçün lazım olan yanacağı təmin edir. Maddələr mübadiləsini sürətləndirmək üçün tövsiyələrə məşq etmək, kifayət qədər yuxu almaq, kifayət qədər su içmək, sağlam qidalanma, kofein istehlakı və stressi azaltmaq daxildir. Yavaş maddələr mübadiləsinin altında yatan hər hansı əsas sağlamlıq problemlərini müəyyən etmək və müalicə etmək də vacibdir.
1.Daimi yeyin
Bədən tarazlığa və nizama əsaslanır. Müəyyən, müntəzəm vaxtlarda yemək metabolik tarazlığı qorumağa kömək edə bilər. Əks halda, çox tez-tez yemək yeyəndə və ya uzun müddət ac qaldıqda, vücudunuzun kalori yandırma sürəti azalır və yağ yığmağa başlaya bilər. Müntəzəm yemək, maddələr mübadiləsi sürətinizi artırmaq məqsədinə çatmaq üçün ilk addım hesab edilə bilər. İdeal olaraq, təxminən 2 və ya 3 saat fasilələrlə bir neçə kiçik yemək və ya qəlyanaltı istehlak etməlisiniz.
2.Kifayət qədər kalori əldə edin
Əksər insanlar arıqlamaq üçün yeməkləri atlamaq olduğunu düşünür. Ancaq bu maddələr mübadiləsinə mənfi təsir göstərə bilər. Doldurulmayan yeməklərin istehlakı çox yemək kimi təsir göstərə bilər. Çox az kalorili yemək insanın metabolizmasının yavaşlamasına səbəb ola bilər ki, bu da orqanizmin enerjiyə qənaət etməsinə şərait yaradır. Yetkin qadınlara gündə 1600-2400 kalori lazımdır. Fiziki fəaliyyət səviyyəsindən asılı olaraq kişilər 2000 ilə 3000 kalori arasında istehlak etməlidirlər.
3. Yaşıl çay içmək
Qəti şəkildə sübut olunmasa da, bəzi tədqiqatlar yaşıl çayın yağ metabolizmasını dəstəkləməkdə rol oynaya biləcəyini göstərir. Çox şəkərli meyvə şirələri yerinə yaşıl çay içə bilərsiniz. Soyuqda da istehlak edə və limon kimi meyvələrlə dəmləyərək dadını artıra bilərsiniz. Yaşıl çay gün ərzində nəmləndirməyə kömək edə bilər. Metabolik faydaları dəqiq olmasa da, gündə 1-2 stəkan yaşıl çay qəbul etmək balanslı qidalanmanıza imkan verir.
4. Güc əsaslı məşq edin
Güc əsaslı bədən tərbiyəsi məşqləri əzələlərin inkişafına kömək edir. Əzələ kütləsi yağdan daha yüksək metabolik sürətə malikdir. Bu o deməkdir ki, əzələ kütləsini saxlamaq üçün daha çox enerji tələb olunur. İnsanlar yaşlandıqca əzələlərini itirirlər. Daimi gücə əsaslanan məşq əzələ sıxlığını artırır. Bu yolla maddələr mübadiləsi sürətlənir.
Ancaq gücə əsaslanan məşq dedikdə ağlınıza çox ağır şeylər gəlməməlidir, hər kəsdə həddindən artıq yükləri qaldırmağa uyğun bədən və əzələ quruluşu yoxdur. Siz pilates bantları olaraq da bilinən güc bantlarından istifadə edə bilərsiniz və ya 1 kiloluq çəkiləri qaldıraraq məşq edə bilərsiniz.
5. Kifayət qədər su istehlak edin
Bədənin maye balansının qorunması əsas funksiyaların düzgün işləməsi və maddələr mübadiləsi sürətinin yavaşlamaması üçün çox vacibdir. Kifayət qədər su istehlak etmək insana arıqlamağa kömək edə bilər. Bəzi araşdırmalarda gündə 1,5 litr su istehlakını artıran kilolu qadınlar; Bədən çəkisi və bədən kütlə indeksinin azaldığı müşahidə edildi.
6. Stressi azaldın
Stress hormon səviyyələrinə təsir edir və bədənin normaldan daha çox kortizol istehsal etməsinə səbəb ola bilər. Kortizol iştahı tənzimləyən hormondur. Və araşdırmalar göstərir ki, kortizolun həddindən artıq istehsalı çəki artımına və öz növbəsində maddələr mübadiləsini sürətləndirə bilər.
Qeyri-müntəzəm yemək, qida məhdudiyyətləri və kökəlmək qorxusu ilə birlikdə maddələr mübadiləsinin təbii sürətini yavaşlatan pozğunluqlara səbəb ola bilər. Stress həmçinin maddələr mübadiləsinə təsir edə bilən yuxu keyfiyyətini pisləşdirir və yuxusuzluq və ya yuxu pozğunluqları da metabolik problemlərə səbəb olur.
7. Yüksək intensivlikli məşq (HIIT)
Güc əsaslı məşq kimi, yüksək intensivlikli interval təlimi (HIIT) maddələr mübadiləsini gücləndirə bilər. Bir gününüzü iki növ məşqə ayıra bilərsiniz. Beləliklə, gücə əsaslanan bəzi məşqlərdən sonra yüksək intensivlikli interval məşqləri həm maddələr mübadiləsi sürətinizə müsbət təsir edir, həm də arıqlamağınıza kömək edir. Bədən çəkisi ilə də məşq edə bilərsiniz.
Həmişə eyni sürətlə qaçmaq, üzmək və ya velosiped sürmək sabit kardio sayılır. Lakin HIIT maddələr mübadiləsini müəyyən bir ritmdə tənzimləmək əvəzinə onu müxtəlif intensivliklərlə tetikleyerek monotonlaşmasının qarşısını alır.
Daha yüksək intensivlik və aşağı intensivlikli məşq birləşməsindən istifadə edin. 1 dəqiqə sprint edə, sonra 2 dəqiqə gəzə və ya ip atlaya bilərsiniz. Siz intensiv və yüngül temp arasında keçid edərək maddələr mübadiləsini sürətləndirə bilərsiniz.
8. yatmaq
Zəif yatdığınız zaman bədən aclıq hissi yarada bilən qrelin hormonu ifraz edir. Eyni zamanda toxluq hissi keçirməyə kömək edən leptin ifrazının sürəti azalır. Kifayət qədər yatmaq bu hormonları balanslaşdırmağa kömək edə bilər. Bu yolla siz çox yeməyəcəksiniz.
Tələb olunan yuxu saatları fərdlər arasında fərqli olsa da, araşdırmalar göstərir ki, böyüklər gündə ən az 7-8 saat yuxuya ehtiyac duyurlar.
9. B vitamini qəbul edin
B vitaminləri maddələr mübadiləsində mühüm rol oynayır. Vitamin B1 (tiamin), vitamin B2 (riboflavin) və vitamin B6 (piridoksin) maddələr mübadiləsi sürətində çox mühüm rol oynayır. Aşağıdakı qidaları qəbul etməklə B vitamini səviyyənizi artıra bilərsiniz:
• Banan
• Yumurta
• Portağal suyu
• Fıstık ezmesi
• Noxud
• Ispanaq
• Tam taxıl çörəyi
• kartof
Yekun olaraq;
Metabolik sürət insandan insana dəyişir, lakin siz oturaq həyat tərzindən qurtulmaqla, balanslı qidalanmaqla və nizamlı yatmaqla maddələr mübadiləsi sürətinizi birbaşa artıra bilərsiniz. Həmçinin, bol su içməyi unutmayın və pəhrizinizə yaşıl çay kimi sağlam maye əlavələri əlavə etməyə çalışın.
