Hamiləlik zamanı hava səyahəti
Hamiləlik dövründə hava səyahətləri ümumiyyətlə təhlükəsizdir. Bir çox tədqiqat, o cümlədən son tədqiqatlar göstərir ki, səyahət məqsədləri üçün tez-tez olmayan hava səyahətləri ana və ya körpə üçün sağlamlıq problemi yaratmır. Bir çox aviaşirkətlər hamiləliyin 36-cı həftəsinin sonuna qədər uçuşlara icazə verir. Bəziləri əvvəlki həftələrdə beynəlxalq uçuşları məhdudlaşdırır, digərləri isə hamiləlik həftəsinin sənədlərini tələb edir. Bu səbəbdən uçuşdan əvvəl aviaşirkətin qaydaları öyrənilməlidir. THY-nin rəsmi saytında qaydalardan nümunə verdim, digər hava yolları üçün aşağıdakı linklərə müraciət edə bilərsiniz.
“Türk Hava Yolları hamilə sərnişinlər üçün hansı qaydalara malikdir?”
- İyirmi səkkiz həftəni (yeddi ayı) tamamlamamış hamilə sərnişinlərdən hesabat tələb olunmur.
- Tək uşağa hamilə olan sərnişinlərə 28 həftədən 36 həftəyə qədər həkimindən “Təyyarə ilə səyahət etməyin zərəri yoxdur” hesabatı ilə icazə verilir. 36 həftədən sonra həkim rəyi olsa belə səyahətə icazə verilmir.
- 28 həftədən 32 həftəyə qədər iki və ya daha çox körpəyə hamilə olan sərnişinlərə həkimindən “Təyyarə ilə səyahətdə problem yoxdur” hesabatı ilə səyahətə icazə verilir. 32 həftədən sonra həkim rəyi olsa belə səyahətə icazə verilmir.
- Həkimin rəyinin tarixi yeddi gündən çox ola bilməz.
- Hesabatda hesabatı hazırlayan həkimin adı, soyadı, diplomunun nömrəsi və imzası olmalıdır.
Hamiləlik dövründə riskli hesab etdiyimiz və ya uçuşu pisləşdirə və ya fövqəladə vəziyyət yarada bilən hallarda hamiləliyin hər hansı bir dövründə hava səyahəti tövsiyə edilmir. Buna misal olaraq aşağı düşmə təhlükəsi və ya vaxtından əvvəl doğuş riskini göstərmək olar. Uçuşun müddəti də nəzərə alınmalı, hamiləlikdə fövqəladə halların ümumiyyətlə birinci və son trimestrdə yaşandığı barədə gələcək analara məlumat verilməlidir.
Kabin təzyiqindəki dəyişikliklər və aşağı rütubət kimi kabin şərtləri hamiləlikdə uyğunlaşma qabiliyyəti ilə tolere edilə bilər. Son zamanlar hərəkətsizlik və aşağı kabin rütubətinin uzun uçuşlarda ayaqlarda ödemi və damarlarda laxtalanmanı artırması ehtimalına çox diqqət yetirilir. Bu ehtimal sübut olunmasa da, riski azaltmaq üçün tədbirlər görmək faydalı olardı. Bunlar; dəstəkləyici dar corablar geyinmək, oturduqları yerdə ayaqları müəyyən aralıqlarla hərəkət etdirmək, rahat paltar seçmək, kabinədə tez-tez gəzərək hərəkətsiz qalmamaq və bol maye qəbul etmək.
Şiddətli hava turbulentləri gözlənilməz olduğundan, bütün digər sərnişinlər kimi, hamilə qadınlar da oturarkən təhlükəsizlik kəmərini taxmalı və qarın altına, ombaya taxmalıdırlar. Mədə qidaları planlaşdırılan uçuşdan əvvəl qəbul edilməməlidir, çünki siz yuxarı qalxdıqca sıxılmış qaz genişlənərək daha çox narahatlığa səbəb olacaq. Ürək bulanması olan xəstələrdə həkim məsləhəti ilə hamiləlik dövründə istifadə edə biləcəkləri dərmanlar da olmalıdır.
Şiddətli səs, vibrasiya və kosmik radiasiya nadir uçuşlarda körpəyə zərər vermir. Hamiləlikdə, bütün fərdlərdə olduğu kimi, maksimum icazə verilən illik şüalanma 1 mSv-dir. Ən uzun qitələrarası təyyarə səfərində belə, məruz qalma dərəcəsi bu limitin 15%-ni təşkil edir. Buna görə də, qitələrarası çox tez-tez uçmayan hamilə qadınlar üçün bu həddi aşmaq çox çətindir. Aviaşirkət işçiləri olan və tez-tez uçan gələcək analar bunu işəgötürənləri ilə müzakirə etməlidirlər.
